"Ta góra, którą popularnie zwą Snežnikiem, swoim ostrym szczytem przebija doprawdy obłoki. Dźwiga się tak wysoko, że z jej wierzchołka twoje oko spacerować może po całej krainie daleko (...) wzrok Twój poleci przez morze w Italię, w Dalmację, Chorwację, Turcję i wszędzie dookoła...".
Tak Jan Vajkard Valvasor opisywał przed ponad trzystu laty panoramę z najwyższego szczytu słoweńskiej części Półwyspu Bałkańskiego. Niewiele można dodać, może tylko tyle, że Bośnia nie jest już turecka. No właśnie – Słowenia to nie tylko Alpy, choć w Polsce postrzegamy ten niewielki kraj przez pryzmat wysokich Julijców. Na południe od Sawy zaczyna się Półwysep Bałkański, co oznacza, że prawie połowa kraju leży w jego obrębie.
Niejednokrotnie podziwiając widoki z Alp wzrok zatrzyma się nam na wysokim i kształtnym wierzchołku dominującym na południowym horyzoncie. To właśnie bohater niniejszego artykuliku. Leżący tuż przy granicy z Chorwacją Snežnik jest najwyższym grzbietem płaskowyżu wapiennego wznoszącego się wysoko nad Cerkniškim, Loškim i Babnym Poljem. Jednocześnie to najwyższy szczyt południowej Słowenii i regionu Notranska.
Zbudowany jest z kredowych wapieni i dolomitów charakterystycznych dla systemu Gór Dynarskich, które od czasu do czasu wychodzą na powierzchnie w postaci malowniczych formacji skalnych. Wysoki Płaskowyż Snežnika (Visoka Snežniška Planota) porośnięty jest gęstym lasem świerkowo-bukowym. Na powierzchni pełno tu lejów i uwał krasowych, pod ziemią występują zaś rozległe systemy jaskiniowe. Górną granicę lasu budują tu buczyny – brak więc typowego piętra regla górnego. Najwyższa część płaskowyżu przybiera postać krótkiego grzbietu porośniętego kosodrzewiną, rozciągającego się od Małego Snežnika (1694 m n.p.m.) na zachodzie i biegnącego przez niewybitny wierzchołek 1688 do Velikiego Snežnika (1796 m n.p.m.), ktory stromo opada na wschód. Najwyższy szczyt bywa precyzyjnie określany Notrańskim Snežnikiem, dla odróżnienia od pobliskiego Goteniškiego Snežnika (1289 m n.p.m.) nad Kočevjem oraz Snežnika (1506 m n.p.m.) w chorwackim Gorskim Kotarze. Grzbiet opada stromo na północ, gdzie widoczne są niewielkie kotły o genezie lodowcowej, pogłębione później przez procesy krasowe.
Stanowi pierwszą poważną barierę dla mas powietrza morskiego wędrujących wgłąb kontynentu, dlatego charakteryzują go obfite opady i długotrwałe zaleganie śniegu, co znalazło odbicie w nazwie. Ciekawym zjawiskiem są lokalne inwersje termiczne w dnach krasowych kotlinek, gdzie zimą temperatura spada poniżej –30 stopni Celsjusza. Snežnik jest drugim po Kočevskim rogu największym obszarem leśnym Słowenii. Słynie z bogatej roślinności i dlatego został objęty ochroną rezerwatową już w 1964 r. Obok rzadkich goryczek: Klusjusza i pannońskiej znajdziemy tu również szarotki alpejskie. Symbolem miejscowych lasów jest niedźwiedź. Wspomnieć warto, iż słoweńska populacja misów należy do najliczniejszych w Europie.
Masyw ten przypomina na oko Babią Górę, choć odróżnia go niejedno od "Królowej Beskidów". Chociażby panoramy: ze względu na oddalone o 28 kilometrów morze często można jednocześnie oglądać taflę Adriatyku i poszarpaną grań Alp Julijskich i Kamnicko-Savinijskich.
Najdogodniejszym punktem wypadowym są położone w centrum płaskowyżu Sviščaki (1242 m n.p.m.). W skład kompleksu turystyczno-wypoczynkowego wchodzą wyciągi narciarskie, rozległy parking oraz schronisko Planinski Dom na Sviščakih, czynne nieprzerwanie od czerwca do października oraz w zimowe weekendy i świeta (18 miejsc noclegowych). Dojazd drogami asfaltowo-szutrowymi z: Ilirskiej Bistricy (19 km), z miejscowości Stari Trg pri Ložu koło malowniczego zamku Snežnik (35 km) i z Mašuna (12 km). Zimą dwa ostatnie warianty są nieprzejezdne.
Trasa ze Sviščaków poprowadzi nas przez zalesiony Lom na Veliki Snežnik. Zimą warto zabrać na wszelki wypadek raki i czekan, gdyż istnieje możliwość obsunięcia w zalodzonej często partii szczytowej. Od Sviščaków 1,5-2 godz.
Za skrzyżowania szlaków w centrum kompleksu skręcamy w prawo, na ścieżkę biegnącą poczatkowo pomiędzy domkami i doprowadzającą łagodnym podejściem do szerokiej drogi (10 min). Idziemy nią w lewo i po chwili stajemy na rozdrożu szlaków koło kapliczki św. Gabriela. Skręcamy w prawo i kontynuujemy łagodną wędrówkę trawersem zalesionego Lomu. Obniżamy się na niewielką polanę gdzie z lewej dochodzi nieskomplikowany orientacyjnie wariant powrotny biegnący drogą trawersującą Lom na Sviščak. Droga wspina się w lewo i po chwili stajemy przed tablica "Botanični rezervat", skąd rozciąga się wspaniały widok na niedaleki szczyt. Szlak wiedzie przez kosodrzewine i trawersuje stok Małego Snežnika osiągając rozległy kocioł. Stąd wspinamy się po zachodnim stoku do podszczytowego schroniska.
Przytulne schronisko Koča Draga Karolina na Snežniku zbudowane zostało na bazie starej włoskiej strażnicy wojskowej. Otwarte ciągle w wakacje, a między 15 czerwca a 15 października, jedynie w weekendy i święta wolne od pracy (28 miejsc noclegowych, tel. kom. 00386 41 333 198). Na zimowych zdobywców szczytu czeka trzyosobowy schron obok budynku schroniska.
tekst oraz foto: Piotr Skrzypiec / www.visitslovenia.pl
Nocleg
BUS - Transfer