Križna Jama

Spis treści:

Jaskinia Križna (Križna Jama) to system jaskiń o długości 8 273 metrów, który znajduje się pod polami Bloke, Loškim i Cerknica. Wejście do jaskini znajduje się 1,5 km na południe od wsi Bloška polica. 

Nazwa jaskini pochodzi od pobliskiego kościoła św. Krzyża (Sv. Križa). Znana jest jako otwarta jaskinia z kontrolowanym dostępem oraz jako jaskinia turystyczna. To jedna z nielicznych jaskiń turystycznych w Słowenii, w której nie ma betonowych ścieżek i silnego oświetlenia, które jest szkodliwe dla środowiska. 

W jaskini znajduje się łańcuch podziemnych jezior ze szmaragdowozieloną wodą. Dzięki swojej różnorodności biologicznej jaskinia jest uważana za czwarty co do wielkości znany ekosystem na świecie. Pierwsze wejście do jaskini zostało udokumentowane w 1832 roku, chociaż znaleziono również napisy na ścianach z XVI wieku. Wodną część jaskini zbadali słoweńscy speleolodzy w 1926 roku.

Križna Jama, fot. Csaba Egri

Co warto wiedzieć?

• Nienaruszona jaskinia turystyczna

Jest to jedyna naturalnie zachowana jaskinia turystyczna w Słowenii, więc nie ma w niej mocnego oświetlenia i betonowych ścieżek. Przed wejściem zwiedzający otrzymują kalosze i przenośną latarkę wielokrotnego ładowania. 

• Podziemne jeziora

Wśród jaskiń krasowych, Jaskinia Križna znana jest światu dzięki podziemnym jeziorom.

W jaskini znajdują się 22 jeziora, po których można przepłynąć łódką, ale jeśli policzymy również mniejsze jeziora Blatnikov rov, liczba wzrasta do 45.

• Różnorodność fauny

Pomimo oligotroficzności, czyli niewielkiej ilości składników odżywczych w wodzie, jaskinia jest bogata pod względem podziemnej fauny. Często występują zarówno zwierzęta wodne, jak i powierzchniowe, np. amfipody naciekowe (Niphargus stygius), ślepe amfipody (Niphargus orcinus) czy jeż jaskiniowy (Monolistra racovitzae).

• Odkrycie szkieletów niedzwiedzia jaskiniowego

Część szkieletu (czaszki) niedźwiedzia jaskiniowego można zobaczyć podczas wszystkich wycieczek do Jaskini Križna. Jeśli chcesz zobaczyć większą ilość szczątków niedźwiedzia jaskiniowego, możesz zdecydować się na alternatywną wycieczkę po tunelu niedźwiedzia.

Zwiedzanie

W ofercie zwiedzania jaskini znajdziemy trzy opcje możliwych wycieczek:

1. Wycieczka łodzią po pierwszym jeziorze (1-1,5 h)

Dla początkowej części groty charakterystyczne są duże komnaty. Inne fragmenty jaskini są bogate w kopuły, skały, kuliste i małe stalaktyty. Po kilkuset metrach w jaskini nie ma oświetlenia i odwiedzający kontynuują zwiedzanie z pomocą latarek. Główny tunel przebiega przez Wielką Salę (Velika dvorana) w kierunku stalagmitu Čimborasu, gdzie odwiedzający mogą zobaczyć wyjątkową ciekawostkę – wystawę kości niedźwiedzi jaskiniowych, która przyciąga uwagę zarówno przez swoją wielkość, jak i liczebność. Ścieżka prowadzi przez tunel, który odprowadza wodę z pierwszego jeziora. Następnie udajemy się na 10 – minutową przejażdżkę łodzią po pierwszym jeziorze. Tą samą drogą wracamy z powrotem do wyjścia.

• Rejs łodzią po pierwszym jeziorze poza godzinami otwarcia jest możliwy we wszystkie dni i godziny za pośrednictwem strony kontaktowej.

• Wycieczka jest przeznaczona dla grup do 60 osób.

• Zalecany strój: długie spodnie, kurtka z długimi rękawami, dodatkowe ciepłe skarpety.

• Przed wejściem zwiedzający otrzymują kalosze i przenośną latarkę wielokrotnego ładowania.

• Zalecane jest przybycie do jaskini przynajmniej 15 minut przed rozpoczęciem wycieczki.

2. Wycieczka łodzią na odcinku wodnym do Kalwarii (3,5-4 h)

UWAGA: Ze względu na ochronę jaskiń ta część może być odwiedzana przez jedną grupę maksymalnie 4 osób dziennie, ale nie więcej niż 1000 odwiedzających każdego roku.

Od pierwszego jeziora kontynuujemy zwiedzanie przez barierę skalną do drugiego jeziora. Na jego środku strop znacznie się obniża i utrudnia przejście do typowego tunelu wodnego, który wyznacza także początek niezapomnianej podróży. Woda przepływa przez tamy z jeziora do jeziora. Tamy te zbudowane są z nacieków wapiennych, które tworzone są z dwóch strumieni, które wypływają z wyżyny Bloške planote.

Woda zalewa stalagmity i grupy stalagmitów, co sprawia wrażenie, że wyrastają z wody (Beneški pristan – Port Wenecki, Piratska ladja – Statek piracki, Orgle – organy, Ris – ryś). Jeziora mają głębokość do 6 metrów. 

W początkowej wodnej części jaskini, jeziora są krótsze, w tylnej – dłuższe. Podróż kończy się przy Kalwarii, komnacie bogatej w stalaktyty, gdzie jaskinia dzieli się na północną część – Blatna i północno-wschodnią – Pisani rov. Po tej trasie kierujemy się do wyjścia.

Križna Jama, fot. Gašper Modic

3. Wycieczki alternatywne: 

• WYCIECZKA ŁODZIĄ DO KRYSZTAŁOWEJ GÓRY (6,5-7 h)

UWAGA: Wycieczka z przewodnikiem do Kryształowej Góry – może być odwiedzana przez maksymalnie 100 osób w roku.

Zwiedzanie do Kryształowej góry jest kontynuacją 3,5-4 godzinnej wycieczki. W 14. jeziorze jest niskie przejście, gdzie należy położyć się w łodzi by je pokonać. Na końcu 14. jeziora znajduje się osunięcie skalne zwane Krzyżową górą (Križna Gora), przez którą trzeba przejść na pieszo na drugą stronę, gdzie drogę kontynuuje się na 15. jeziorze. Następnie przepływa się jeszcze kilka jezior, by zatrzymać się przy niezwykle bogatym w stalaktyty Matjaževem rovu. Na końcu 20. jeziora znajduje się najpotężniejsze osunięcie skalne Kryształowa góra (Kristalna Gora). W centralnej części jest ona szczególnie bogata w stalaktyty. Sala mierzy od tafli wody do stropu 75 metrów. Na szczycie Kryształowej góry jest zazwyczaj przerwa i czas na nabranie sił. Tą samą drogą kierujemy się z powrotem do wyjścia.

WAŻNE: Ta wycieczka jest możliwa tylko w okresie zimowym (od 01.10 do 30.03.).

• WYCIECZKA ŁODZIĄ PO PIERWSZYM JEZIORZE I TUNELU NIEDŹWIEDZIM (1,5-2 h)

Pierwsza część trasy jest taka sama, krótsza 1-godzinna wycieczka, a także rejs statkiem. Dodatkowo można zobaczyć jedną z kości niedźwiedzia jaskiniowego w Medvedje Trava. Można zobaczyć także konsekwencje długotrwałej eksploracji przestrzeni jaskiniowej. Istnieje również Tiberian jezioro z typowymi przegrodami w Rowie Niedźwiedzia. Po powrocie następuje ta sama droga do wyjścia.

Ograniczenia:

– grupa od 2 do 12 osób

– wycieczka dla osób z trudnościami w poruszaniu się nie jest zalecana 

Należy zabrać ze sobą długie spodnie, kurtkę z długim rękawem oraz dodatkowe ciepłe skarpetki.

Na czas zwiedzania dostaniesz kalosze oraz ręczną latarkę.

Križna Jama, fot. Peter Gedei

Mapa zwiedzania jaskini

Wszystkie wycieczki prowadzone są w języku słoweńskim lub angielskim.

Zasady wstępu

Specjalne warunki dla wycieczek 3,5-4 i 6,5-7 godzinnych:

• wycieczka dla osób z trudnościami w poruszaniu się nie jest zalecana,

• maksymalna łączna waga zwiedzających 320 kg (bez przewodnika),

• wiek odwiedzających indywidualnych od 10 do 65 lat,

• w przypadku ekstremalnej suszy lub powodzi organizatorzy mają prawo odwołać zaplanowane wycieczki z co najmniej dwudniowym wyprzedzeniem,

• jeśli poziom wody będzie zbyt wysoki, organizatorzy poinformują turystów co najmniej dwa dni przed wycieczką,

• zwiedzający muszą zabrać ze sobą wszystkie niezbędne ubrania, ponieważ bez nich wycieczka nie jest możliwa,

• osoby, które nie potrafią pływać, proszone są o zgłoszenie tego w rezerwacji.

Co należy zabrać na wycieczkę 3,5-4 lub 6,5-7 godzinną?

- Trzy pary ciepłych skarpet

- Długie spodnie

- Ciepła kurtka z długimi rękawami

- Ciepły sweter

Organizatorzy zalecają, aby turyści zabierali ze sobą na wycieczkę tylko wymienione ubrania, ponieważ wiatrówki lub grube kurtki zimowe nie są odpowiednie. Przed wycieczką każdy otrzymuje kombinezon ochronny jaskiniowy, który zakładany jest na ubranie, dlatego też nie zalecają ubierania większych kurtek zimowych, ponieważ nie będzie to wygodne. Zalecają ubranie wszystkich trzech par skarpet - przed założeniem ich kaloszy. Podczas ruchu zwiedzającym może być ciepło, ale w łodzi będzie zimno, ponieważ zarówno woda, jak i powietrze mają tylko 8°C.

Można zabrać ze sobą aparat lub rejestrator.

Wiek i waga odwiedzających:

Przy rezerwacji wycieczki organizatorzy chcą znać wiek i wagę odwiedzających z następujących powodów: najważniejsze jest, aby wszyscy odwiedzający byli w dobrej kondycji fizycznej i psychicznej. Wycieczka obejmuje chodzenie po schodach, wspinanie się, wchodzenie i wychodzenie z łodzi wycieczkowej. Łączna waga jest ważną informacją dla części łodzi podczas wycieczki, ponieważ łódź może zatonąć, jeśli waga jest zbyt duża. Odradzamy zwiedzanie osobom młodszym niż 10 lub 15 lat, ponieważ nasze wieloletnie doświadczenie pokazało, że młodsze dzieci mogą stać się zmęczone lub zmarznięte po dłuższych wycieczkach, co utrudnia wycieczkę.

Harmonogram zwiedzania

Wycieczka łodzią po pierwszym jeziorze (1-1,5 h) dostępna jest:

Legenda:

Wycieczki dłuższe oraz alternatywne dostępne są tylko po wcześniejszym uzgodnieniu i rezerwacji. 

• KALENDARZ REZERWACJI

Cennik 

Cennik zwiedzania jaskini Krizna od 01.01.2020 r. do 31.12.2020 r.:

1. WYCIECZKA ŁODZIĄ PO PIERWSZYM JEZIORZE (1-1,5 h)

Koszt dla jednej osoby:

- dorośli 12,00 EUR (w sezonie lipiec-wrzesień 14,00 €)

- dzieci (3-15 lat) 8,00 EUR (w sezonie lipiec-wrzesień 9,00 €)

- zapowiedziane grupy (powyżej 15 osób) dorosłych - 9,00 EUR

- zapowiedziane grupy szkolne (uczniowie szkół podstawowych, gimnazjalistów) - 6,00 EUR

- minimalna kwota za zwiedzanie poza godzinami otwarcia - 50,00 EUR (w sezonie lipiec-wrzesień 60,00 EUR).

2. WYCIECZKA ŁODZIĄ NA ODCINKU WODNYM DO KALWARII (3,5-4 h)

Koszt dla jednej osoby:

SEZON GŁÓWNY

- 60,00 EUR od osoby (jeśli w grupie są 4 osoby)

- 70,00 EUR od osoby (jeśli w grupie są 3 osoby)

- 90,00 EUR od osoby (jeśli w grupie są 2 osoby) 

POZA SEZONEM

- 50,00 EUR za osobę (przy 4 osobach w grupie)

- 60,00 EUR za osobę (przy 3 osobach)

- 80,00 EUR za osobę (przy 2 osobach w grupie)

Wycieczka możliwa tylko po wcześniejszym uzgodnieniu i rezerwacji oraz na określonych warunkach.

3. WYCIECZKI ALTERNATYWNE

a) WYCIECZKA ŁODZIĄ DO KRYSZTAŁOWEJ GÓRY (6,5-7 h)

Cena za wizytę to 320,00 EUR za grupę.

Zwiedzanie tylko w okresie zimowym (od 1 października do 30 marca).

Wycieczka możliwa tylko po wcześniejszym uzgodnieniu i rezerwacji oraz na określonych warunkach.

 b) WYCIECZKA ŁODZIĄ PO PIERWSZYM JEZIORZE I TUNELU NIEDŹWIEDZIM (1,5-2 h)

Koszt jednorazowej wycieczki:

- 17,00 EUR od osoby (w sezonie lipiec-wrzesień 20,00 EUR)

- minimalna kwota wycieczki: 60,00 EUR  (w sezonie lipiec-wrzesień 70,00 EUR)

Ograniczenia:

- grupa od 2 do 12 osób

- wystarczające zdolności fizyczne

Wycieczka jest możliwa przez cały rok, ale tylko po wcześniejszym uzgodnieniu.

W przypadku usług fotograficznych mogą obowiązywać dodatkowe opłaty za specjalną taryfę, wypożyczenie sprzętu i godziny przewodnika.

Podstawowe ubezpieczenie wliczone w cenę.

WAŻNE!

Rezerwacji wycieczek można dokonać wyłącznie ONLINE

Na miejscu NIE MA możliwości płatności kartą kredytową. 

Możliwe są płatności gotówkowe lub za pomocą voucherów.

Lokalizacja

Društvo ljubiteljev Križne jame

Bloška Polica 7

1384 Grahovo

Słowenia

*Jaskinia Križna znajduje się 2 km od powyższego adresu.

Mapa

Źródło: krizna-jama.si